ژن مرگ

دريانيوز : انسان از ديرباز تلاش نموده تا به عمر جاودان دست پيدا کند اما تا اين لحظه تمام سنگهاي اين تلاش به دربهاي بسته خورده و تنها بکمک پيشرفتهاي اخير پزشکي و علوم تغذيه و بهداشت اندکي بر عمر متوسط انسانها افزوده شده است. امروزه مي‌دانيم که در طي فرآيند پيري سلولهاي زنده بدن بمرور زمان قابليت ساز و کار اصلي خود را از دست مي‌دهند و ارگانها يکي پس از ديگري از انجام اعمال حياتي خود باز مي‌ايستند. اما سوال اصلي اين است که اگر سلول مجموعه‌اي از مولکولهاي شيميايي است که با نظم مشخصي (که توسط ژنهاي موجود در زنجيره DNA تعيين مي‌شود) در کنار يکديگر قرار گرفته‌اند در آن‌صورت به چه دليلي بايد سلولهاي جديد توليد شده در فرآيند تقسيم سلولي بمرور زمان از قابليتهاي اصلي‌ تعيين شده برايشان نزول کنند؟
يکي از کانديدهاي پاسخ به اين سؤال، مکانيزم کوتاه شدن تکه‌هاي انتهاي کروموزمها موسوم به قطعات «تلومرز» در فرآيند تقسيم سلولي است بطوريکه گفته مي‌شود طول قطعات تلومرز تعيين کننده عمر باقيمانده سلول است. اما اين مشاهده جواب سوال اصلي را هنوز نداده و تنها به ساز و کار احتمالي پير شدن اشاره مي‌کند. ما مي‌خواهيم بدانيم چرا پير شدن و مرگ در بين موجودات و در فرآيند تکامل بوجود آمده است؟
اگر موجودات زنده در طي فرآيند تکامل از ساده به پيچيده‌تر تغيير يافته‌اند اصولاً چرا بايد يک بمب زماني در داخل هر سلول زنده نيز بوجود آمده باشد تا بمرور زمان باعث مرگش شود؟ مگر نه اينکه هدف از تکامل بقا است؟ پس چرا اين فاکتور منفي يعني مرگ و پير شدن در طي فرآيند تکامل اصلاح نشده؟ جواب اين سوال با دقت در عملکرد اصل انتخاب طبيعي داروين بخوبي روشن مي‌شود. در طبيعت بقاي فردي مفهومي ندارد بلکه بقاي نسل و نژادي نقش اصلي را بازي مي‌کند. موجودات زنده براي بقاي نسل خود از روش تکثير استفاده مي‌کنند و ژنهاي خود را به فرزندانشان منتقل مي‌کنند. سپس فرزندان خانواده‌هاي مختلف با يکديگر بر سر تصاحب منابع مختلف رقابت مي‌کنند و فرزندان غالب به حيات ادامه داده و ژن غالب خود را به نسلهاي بعدي منتقل مي‌کنند.
در اين ميان چون رقابت ميان فرزندان بر سر تصاحب منابع مورد نياز براي ادامه حيات بوده، هرگونه نقصي که در والدين فرزندان بعد از توليد آنها ظهور مي‌کند در فرآيند انتخاب غير قابل اصلاح خواهد بود. بعبارت ديگر اگر والديني داراي برترين ژنها هم باشند بطوريکه فرزندان آنها در هر مبارزه با ديگر فرزندان پيروز شوند ولي داراي نقص ژنتيکي باشند که تنها در ??? سالگي ظهور مي‌کند، اين نقص همواره در طول فرآيند تکامل توسط موجودات تيره غالب به يدک کشيده خواهد شد چون امکان اصلاح آن در فرآيند انتخاب طبيعي بوجود نمي‌آيد (بدليل ظهور خيلي دير آن در زندگي موجود زنده).
امروزه اين تئوري در مقياس کوچک بر روي نمونه‌هاي آزمايشگاهي مگس سرکه تاييد شده است بطوريکه با دستچين کردن مگسهاي سرکه‌اي که عمر بيشتري داشته اند و اجازه زادو ولد تنها به آن دسته، در طي گذشت چند نسل عمر مگسهاي سرکه‌ به دو برابر افزايش يافته.
به اين ترتيب همانطورکه ديده مي‌شود فرآيند پيري و مرگ مي‌تواند احتمالاً تنها يک نقص ژنتيکي باشد که در خلال ? ميليارد سال تکامل امکان تصحيحش بوجود نيامده است. مسلماً با فهم کامل ساز و کار فيزيکي و شيميايي و ژنتيکي فرآيند پيري، در آينده نزديک بشر خواهد توانست اين قبيل نواقص را اصلاح کرده و به عمر جاودان دست پيدا کند.